Het gebied dat in Nederland gebruikt kan worden voor het opwekken van zonne-energie is groot en groeit. TNO ontwikkelt zonne-energieconcepten voor optimale integratie in de gebouwde omgeving: van daken, gevels en ramen tot dijken, wegdekken en vangrails in elke gewenste vorm of kleur, alles functioneel en betaalbaar. TNO streeft naar een optimale combinatie van rendement, economische haalbaarheid, esthetiek en integratie in multifunctionele eindproducten voor zonnepanelen Groningen en omstreken. Manieren van energie opwekkenNa de eerste successen van SolaRoad – fietspaden voorzien van zonnecellen – voert TNO nu samen met partners praktijkproeven uit op provinciale wegen in Groningen waar veel verkeer rijdt. Net als bij andere toepassingen moet de primaire functie van de infrastructuur volledig behouden blijven. Concreet: de opwekking van energie via wegen moet betrouwbaar en economisch rendabel zijn zonder de verkeersveiligheid in gevaar te brengen. Ons wegennet beslaat zo’n 140.000 kilometer, waarvan een aanzienlijk deel met deze technologie kan worden uitgerust. Een derde daarvan kan nu al genoeg energie produceren om negen miljoen elektrische auto’s aan te drijven. Gebruik van geluidsschermenEen ander deel van onze infrastructuur dat benut kan worden voor zonne-energie zijn geluidsschermen langs snelwegen van Groningen. TNO werkt samen met partners aan verschillende ontwerpen voor geluidsschermen op zonne-energie. Een succesvol voorbeeld is een technologie om tweezijdig zonnepanelen in Groningen te integreren in geluidsschermen. Dit heeft de potentie om vele honderden kilometers te overbruggen. In samenwerking met Rijkswaterstaat en Heijmans is het eerste 400 meter lange geluidsscherm gerealiseerd bij het Nederlandse plaatsje Uden. Deze bifacial panelen hoeven niet meer op het zuiden te worden geplaatst, omdat ze zonlicht uit alle richtingen opvangen. TNO ontwikkelt nu eenzelfde toepassing in geluidsschermen langs spoorwegen. Hiervoor is in potentie zo’n 700 kilometer beschikbaar. Daarnaast onderzoekt TNO met partners de mogelijkheden van zonnepanelen op dijken. Hoe zou dat de veiligheid van de dijk beïnvloeden? Zouden ze passen in het landschap? Zou de energieopbrengst opwegen tegen eventuele nadelen? DakenHet draagvermogen van veel grote, platte daken is niet toereikend voor de toepassing van de huidige standaardtechnologie. Nederland telt meer dan 2000 distributiecentra met grote daken, evenals veel industriële gebouwen in de agrarische sector. In totaal gaat het om meer dan 100 vierkante kilometer dakoppervlak waar in potentie minstens 10 gigawattpiek (GWp) aan PV kan worden gerealiseerd. Om dit potentieel optimaal te benutten, zoekt TNO samen met bedrijven uit welke lichtgewicht materialen en constructies kunnen worden gebruikt. De meeste gehuurde zonnepanelen bevatten momenteel glas, waardoor ze te zwaar zijn voor deze toepassing. Met een nieuw type zonnepaneel op kunststofbasis kunnen lichtgewicht PV-systemen voor deze daken worden gemaakt. De toepassing van al deze daken kan een schat aan duurzame energie opleveren zonder esthetische bezwaren op te roepen. Verlaging van maatschappenlijke kostenHet grootschalige gebruik van daken en gevels heeft als bijkomend voordeel dat de zonne-energie wordt opgewekt waar er vraag naar is. Dit vermindert de noodzaak van transport van elektriciteit via dure kabels en andere infrastructuur. Benutting van daken en gevels vergroot de duurzame energiecapaciteit en levert de samenleving een aanzienlijk kostenvoordeel op. Het is nu nog relatief duur om zonnepanelen op maat te maken in elke gewenste kleur. TNO ontwikkelt een technologie die voor een kostendoorbraak kan zorgen: ‘mass customization’. Mass customization richt zich op slim ontworpen halffabricaten die op een kosteneffectieve manier kunnen worden gemaakt. Deze kunnen vervolgens ‘op maat’ worden gemaakt en geïntegreerd in een grote verscheidenheid aan componenten en eindproducten.
|